Plastik Sanatlar

Plastik sanatlar, hemen herkes tarafından duyulan, söylenen fakat pek çok kişinin anlamını tam bilmediği ve sık sık “plastik sanatlar nedir?” sorusuyla karşılaştığım bir terim. Öncelikle plastik (plastic en.) anlamına bakalım.

Plastik sanatlar,  hemen herkes tarafından duyulan, söylenen fakat  pek çok kişinin  anlamını tam bilmediği ve  sık sık “plastik sanatlar nedir?” sorusuyla karşılaştığım bir terim. Öncelikle plastik (plastic en.) anlamına bakalım. Plastik; şekil ve biçim verilebilen her şey anlamındadır. Şekil iki boyutludur, resim, fotoğraf, baskı sanatı gibi. Resim sanatçısı, fırça ve veya kalemlerle boyaları ve çizgileri yüzey üzerinde şekillendirir, sanatını ortaya koyar. Biçim ise üç boyutludur. Heykel sanatçısı, çamuru yoğurur, mermeri yontar, metali bükerek kaynatarak biçimlendirerek heykel yapar. Mimarlar ise biçimlendirilebilen beton, taş ve metal gibi malzemelerle tasarladıkları binaları oluşturur.

İki boyutlu sanat eserleri kâğıt, tuval, duvar gibi yüksekliği ve genişliği bulunan düz yüzey üzerine tatbik edilir. Heykel ve mimari sanatında ise yükseklik genişlik ve derinlik bulunur etrafında dolaşarak algılayabilir kütlesini hissedebilirsiniz.

O halde, biçim ve şekil vererek oluşturulan sanata, plastik sanatlar diyoruz. Resim heykel ve mimari.

Dilimizde plastik ise, naylon (nylon en.) yerine kullanılıyor. Naylon bildiğiniz gibi bir hammaddedir, aslında plastik bardak, plastik kaşık, plastik torba yerine naylon bardak, naylon kaşık, naylon torba demek daha doğru gibi geliyor bana. Çünkü cam da, ahşap da, naylon da zaten plastiktir.  Oysa anlatılmak istenen şey malzemesidir, hammaddesidir.

Tabi ben bir dil uzmanı değilim veya bir şeyleri değiştirmek gibi hevesim olamaz ama bazen sanat terimleri Türkçede kullandığımızda tam yerine oturmayabiliyor. Plastik sanatlar terimi ile ilgili bildiklerimi sizlerle paylaşmak istedim umarım bir katkım olmuştur.

Bol çizgili, bol renkli sanat dolu günler dilerim.

Mehmet Zeber