Heykel Sanatı

Anıt heykeller; bu tür heykeller tarihteki önemli kişileri veya olayları, temsil etmek, saygılarını göstermek, akıllarda canlı tutmak, unutulmamasını sağlamak için dikilir.

Sanatsal heykeller; bulunduğu mekana estetik zenginlik katmak için dikilir. Sanatsal ve estetik kaygı taşıyan bu heykel türleri realist olduğu gibi soyut veya soyutlanmış da olabilir.

Ekonomik ve kültürel anlamda gelişmiş ülkelerin meydanlarında anıtsal heykellerin dışında sanatsal heykelleri de sıkça görebiliriz. Ne yazık ki ülkemizde anıtsal heykellerin dışında yapılan heykelleri fazlaca göremiyoruz. Hele bir de sanatsal amaçla dikilen heykel çalışması soyut veya soyutlama tarzında ise sanatla alakası olmayan ve yetkin olmayan kişilerin bombardımanına uğrar sanat eserleri.

Son zamanlarda şehir veya beldeleri temsil eden, çoğunlukla polyesterden yapılan ve üzeri boyanmış, heykel diyemeyeceğimiz örneklerle sıklıkla karşılaşıyoruz. Kocaman bir kavun, köfteye batırılmış çatalı tutan el, dev bir havuç ve buna benzer garip, tuhaf ve estetikle yakından uzaktan ilgisi olmayan işler. Bu bahsettiğim çalışmalarla dalga geçen “bunlar nasıl heykel” diye sosyal medyada ve internet ortamında sık sık karşılaşıyoruz. “Bu nasıl heykel” ifadesi yanlış bana göre, bunlar zaten heykel değil. Kisch (kiç), sanatın herhangi bir akımına hitap etmeyen, estetik kaygı gütmeyen çalışmalardır.

Türkiye'de heykel sanatının gelişememesinin en önemli nedeni ise Osmanlı döneminde, pagan inancının İslamiyete ters düşmesi, yani çok tanrılı inançlarda tapınma amaçlı yapılan bu heykelciklere karşı olumsuz  tutumun devam etmesidir. Ayrıca bu dönemde heykel sanatının işlevsiz olduğu düşüncesi ile daha çok mimariye önem verilmiştir. İstanbul'un fethinden sonra Bizans döneminden kalma pek çok heykelin yok olduğunu ve hatta mimaride malzeme olarak kullanıldığını da biliyoruz.

Günümüzde hala bu kafada insanlar az da olsa var. İleride sanata hak ettiği değerin verilmesi ve sanatçıların kendini rahatlıkla ifade edebildiği ve bulunduğu mekanları zenginleştiren estetik değeri olan heykellerin yer alması dileğiyle.