Dönüşüm

Hayat bazen insanı öyle bir noktaya getiriyor ki vazgeçmem dediği evladından bile vazgeçiriyor.

Kafa yakan bir kitap dediler Franz Kafka "Dönüşüm" kitabı için. Okudum, gerçekten de öyle. Yazarın 1912 yılında yazdığı eser, 100 yılı aşkın süredir tüm bilinmezleriyle günümüzde de tartışılmaya devam ediyor.  Kitabın ana kahramanı olan Gregor Samsa, ailesinin geçiminin bütün yükü omuzlarına bindirilmiş, evin biricik oğlu, ailenin baş tacı iken geceden sabaha böceğe dönüşmüş olarak gözlerini açması ve sonrasında gelişen sıradışı olayların hikayesi.

Gregor, hayatından hiç şikayetçi olmadığı gibi ona tutunan, patronunun gözüne girmek için çok çalışıp çabalayan bir pazarlamacı.  Gregor bir sabah, alışageldiği hayatın çok dışında bir gerçekliğe uyanıyor. Kendini kocaman bir böceğe dönüşmüş bulan Gregor, bunu fark ettiği ilk an büyük bir dehşete düşüyor. Gregor, böcek olduğunun farkına varmasının üzerinden çok geçmeden günlük rutinini ve yerine getirmesi gereken sorumlulukları düşünmeye başlıyor. Böylelikle Franz Kafka'nın bu akıl ve ironi dolu hikayesinde itaat duygusunun, göze çarpan ilk unsurlardan biri olduğu görülüyor.

Gregor Samsa, bilinci ve istemi dışında gerçekleşen bu dönüşümü bir türlü kabullenemez. Ancak ailesi ve patronu ise, kısa bir şaşkınlığın ardından, onun artık bir böcek olduğunu kabullenirler. İnsanlıktan çıkmış olmanın ailesi ve patronu için sanıldığı kadar büyük ve önemsenen bir problem olmaması yabancılaşma olarak görülmüş. Böcek olmakla alışageldiği şeylerden koparak yepyeni bir konuma giren Gregor Samsa da o güne kadar sürdürdüğü yaşama da çevresindekilere de bambaşka bir gözle bakmasını sağlamıştır. İnsan bir gün gerekenden daha farklı bir halde bulunduğunda yabancılık, kişiye en yakın olanlardan başlıyor. Hikâyede Gregor'un ailesinin çaresizliği ve ona karşı tutumu, Gregor'u derinden etkilemektedir.

Dönüşüm, başkalaşım bir insandan böceğe dönüşmek kadar çarpıcı olmasa da güncel hayatımızda yaşadığımız ve istesek de istemesek de adapte olduğumuz bir durumdur aslında. Bilindik bir tabirle "kaderimize razı gelmek".

Küresel İklim Problemi kader midir sizce? Kaderimize razı mı gelmeli yoksa bunu değiştirmek için elimizden geleni yapmalı mıyız? Hortum, fırtına kasırga sadece okyanusa kıyısı olan ülkelerde görülürken şimdi Türkiye'de de doğal afetleri daha sık görmekteyiz.  Yazın ortasında ceviz, kivi, elma büyüklüğünde dolu yağışları, göllerimiz kururken diğer taraflarda sel baskınları, aşırı sıcaklardan çıkan orman yangınları, buzulların erimesi. Eskiden küresel sorun olarak sadece ozon tabakasının delinmesi ve büyümesi ve bunun zararları konuşulurdu. Şimdilerde tüm kaynaklarımızı tükenmekte. Bizse başkalaşıma adapte olmaktayız. Başka gezegenler var elbet ama başka Dünya yok! Tüketimi her anlamda azaltmalı, kısa mesafeleri yürümeli, karbon salınımını azaltmaya katkıda bulunmalıyız. Herkes üstüne düşeni yapmalı ki bu dünyayı hep birlikte yaşanabilir kılalım. Yoksa tıpkı Gregor'un yaşadığı şok gibi bir gün gözümüzü açtığımızda filmlerde gördüğümüz gibi susuz, kurumuş bir dünyaya gözümüzü açacağız. Başka bir dünya yok, sahip çık. Kuraklık kapıda.

Hepimiz okyanusta birer damlayız ve okyanus damlalardan oluşur. Yani okyanusun kendisiyiz. Ne sevdiklerimizden vazgeçelim ne dünyamızdan.

Bunları biliyor muydunuz?

·        Arılar varsa yarınlar var: yangınlar pek çok arıyı da yok etti. Doğa insanlar olmadan yaşayabilir. Ama insanlar arılar olmadan sadece 4 yıl yaşayabilir.

·        Ormanlar ne kadar yabani ve çeşitli olursa atmosferden karbon emme konusunda o kadar etkili olurlar.

·        Bir tişört için 2700 litre su harcanıyor. Tutumlu ol aşırıya kaçma, ihtiyacın kadar al.

·        Palm yağı içerir içeren ürünlerden uzak dur. Abur cuburların birçoğu palm yağı içerir. Gün geçtikçe palm yağına artan talep ile beraber palmiye çiftliklerine alan açmak için ormanların kesilmesiyle yüzlerce hektar arazi yok oluyor ve avlanma nedeniyle bu hayvanların bir kısmı nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya.

·        Okyanusların %35'inin (yeşil alanlar) korunması, biyoçeşitlilik gıda üretimi ve karbon depolamaya yararlı olacak.

·        Her yıl 18,8 milyon ton gıda çöpe gidiyor aç insanları düşün, ihtiyacın kadar tüket.

·        Dişlerini fırçalarken musluğu açık bıraktığında, dakikada 9 litre kadar su boşa gidiyor. Tutumlu ol, ihtiyacın kadar kullan

·        Fosil yakıt kullanımını azalt, sürdürülebilir kaynaklara yönel.

·        Milyon yıllık volkanik aktivitenin dünyaya vereceği zararı, fosil yakıtları yakarak daha çabuk başlattık.

·        Okyanuslar insan faaliyetlerinden dolayı oluşan aşırı ısıyı emiyor ve bunun sonucunda dünya ısınıyor.

·        Denizlerdeki etkimiz akıl almaz boyutlara ulaştı. Okyanus ölürse bizde ölürüz. Balinalar karbon salınımı azaltmada ağaçlardan daha etkili. Balinalar denizin yüzeyine demir ve azot bakımından zengin olan dışkı bırakıyor, dünyadaki oksijenin%50'sini üreten mikroskobik fitoplanktonlar da bu yolla besleniyor.

·        Salınan karbon gazı ve fosil atıklar okyanusları ısıtıyor. Okyanusların ısınmasıyla deniz altındaki yaşam son buluyor.

·        Ormanlar gezegenimizin toparlanmasının temel bir parçası; doğanın elindeki en iyi teknoloji.

·        Daha az et tüketelim! Hayvansal beslenme tarzımız doğadaki arazileri yok ediyor.

·        Köpek Balıklarının nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya. Avlanma tarzımız besin piramidinin dengesini bozuyor, canlı yaşamı bitiriyor.

Sevgiyle ve sağlıklı kalın

Fügen Çaparoğlu